Τη σύνδεση της πόλης του Χάνδακα με τη θάλασσα μαρτυρά και η ονομαστή ικανότητα των Κρητικών ναυτικών. Βενετός αξιωματούχος του 16ου αιώνα αναφέρει μάλιστα ότι κάθε φορά που γεννιέται αγόρι στα κατώτερα κοινωνικά στρώματα συνηθίζουν να λένε ότι γεννιέται ένας ναυτικός.

Τη σημασία του ναυτικού επαγγέλματος αποδεικνύει και η μαρτυρούμενη ισχύς της συντεχνίας των ναυτικών του Χάνδακα με την επωνυμία «Παναγία του Ελέους». Η συντεχνία αναπτύσσει σημαντικό κοινωνικό έργο βοηθώντας οικονομικά τα ασθενέστερα μέλη της και συμμετέχοντας στην απελευθέρωση σκλάβων. Η Βενετία, η οποία έχει ιδιαίτερο συμφέρον να έχει ικανοποιημένους τους Κρήτες ναυτικούς, ικανοποιεί τα αιτήματά τους και αναγνωρίζει την κοινωνική τους θέση στην τοπική ιεραρχία.