ΑΙ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ ΛΑΟΥ ΣΧΕΣΕΙΣ

...

Οι ευγενείς όμως και οι άλλοι κάτοικοι ζουν μεταξύ των ουχί εν ομονοία. Ούτω, οι ευγενείς Βενετοί, λόγω της αριθμητικής υπεροχής των, τον οποίον πολλοί χρησιμοποιούν κάθε άλλο παρά ως φιλάνθρωποι, είναι μισητοί εκ μέρους των ευγενών Κρητών. Οι Κρήτες ευγενείς, λόγω της υπεροχής την οποίαν έχουν μετά τους Βενετούς, εν σχέση προς τους άλλους κατοίκους, δεν χαίρουν εκτιμήσεως και υπολήψεως εκ μέρους των κατοίκων των πόλεων. Οι χωρικοί, προς πάντας τούτους, εις τους οποίους υπόκεινται και τους οποίους είναι υποχρεωμένοι να υπηρετούν διάκεινται δυσμενώς. Πολλοί τούτων ισχυρίζονται ότι έλκουν την καταγωγήν εκ των παλαιών Ελλήνων ευγενών, ακόμη δε και εκ των Βενετών αποίκων.

...

Παρ' όλα ταύτα φαίνεται ότι οι ευγενείς Βενετοί μειονεκτούν των άλλων ως προς την αγάπην του λαού αυτού. Διότι, ακόμη και λόγω της διαφοράς του θρησκευτικού δόγματος, ελάχιστα εκτιμώνται παρά των πάσης τάξεως Ελλήνων.

ZUANNE MOCENIGO, RELAZIONE PRESENTATA NELL'ECCELLENTISSIMO CONSIGLIO NEL 17 APRILE M.D.LXXXIX., Μετάφραση Στέργιου Γ. Σπανάκη, ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ, Τόμος Ι, σελ. 26-27, ΒΙΚΕΛΑΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ 1940