Το κυρίαρχο και πιο αντιπροσωπευτικό όργανο του νησιού είναι η λύρα. Έχει τρεις χορδές και παίζεται με δοξάρι από όπου παλαιότερα κρεμούσαν και κουδουνάκια, τα γερακοκούδουνα, για ρυθμική βοήθεια.
Δημιουργήθηκαν κατά καιρούς διαφορετικές παραλλαγές του οργάνου:
το λυράκι, με μικρή και άβαθη σκάφη, που παράγει οξύ και διαπεραστικό ήχο,
η βροντόλυρα, με μεγαλύτερη, βαθύτερη και πλατύτερη στη βάση της σκάφη, που παράγει βαθύτερο ήχο και είναι κατάλληλη για ανοικτούς χώρους,
η λύρα, ο επικρατέστερος τύπος, που δέχεται μια σειρά προσθηκών στη σκάφη, το λαιμό και την κεφαλή της για να παράγει γλυκύτερο από τις άλλες ήχο,
η βιολόλυρα, που δημιουργήθηκε τη δεκαετία του 1920 και χρησιμοποιήθηκε κυρίως στο νομό Ηρακλείου, επιχειρούσε να προσδώσει στη λύρα τις τεχνικές δυνατότητες του βιολιού.
