Καφέ Αμάν

Τα καφέ αμάν αποτελούν τη «λαϊκότερη» εκδοχή των μουσικών κέντρων διασκέδασης. Μέσα στα μαγαζιά αυτά ακούγονται παραδοσιακές μελωδίες απ' όλη την ανατολική Μεσόγειο - αμανέδες, ζεϊμπέκικα, καρσιλαμάδες, συρτοί χοροί, νησιώτικα - και κυριαρχούν παραδοσιακά μουσικά όργανα, όπως το λαούτο, το μπουζούκι, το ντέφι, το μπουλγαρί, η λατέρνα.

Συχνά η λειτουργία των καφωδείων συνδέεται με την πορνεία και με πρόσωπα και δραστηριότητες του κοινωνικού περιθωρίου. Η κατάσταση αυτή σκανδαλίζει, όπως είναι φυσικό, πολλούς Ηρακλειώτες και οι εφημερίδες της εποχής φιλοξενούν συχνά άρθρα που αποδοκιμάζουν το συγκεκριμένο είδος διασκέδασης:

«Ενώ δε κατά την παρελθούσαν εβδομάδα οι κώδωνες της εκκλησίας εκάλουν κατά την εσπέραν τους Χριστιανούς να προσευχηθούν από το άλλο μέρος ο μαέστρος και ο μανετζής με την τρουμπέταν και την μανδόλα ετόνιζαν ύμνους τω Βάκχω και εκάλουν τους λάτρεις να θύσουν τη Αφροδίτη. Ούτω δε ουκ ολίγοι χωρικοί, οι οποίοι πλημμυρούν κατ' αυτάς την πόλιν μας, επισκέφθηκαν ουχί τον ναόν αλλά το καφέ αμάν».

(εφημ. ΙΔΗ, 4-4-1908)

«Προχτές το βράδυ, το παρά την οδό Διαδόχου Κωνσταντίνου καφφωδείον ευρίσκετο εν τη ακμή των οργίων του. Χοροί άσεμνοι, άσματα ανήθικα, όργανα αναστατώνοντα τον κόσμον, ιδού ότι συνετελείτο εις το καταγώγιο αυτό υπό τα όμματα και εις επήκοον του εκλεκτοτέρου κόσμου της κοινωνίας μας».

(ΝΕΑ ΕΦΗΜΕΡΙΣ, 3-11-1913)