Κλασική περίοδος

Η Κρήτη κατά τον 5ο και 4ο αι. π.Χ. παραμένει μακριά από τα πολεμικά γεγονότα της εποχής. Μετά το συνέδριο των Ελλήνων στον Ισθμό με θέμα την αντιμετώπιση των Περσών, οι Κρήτες αρνούνται να πάρουν μέρος στον κοινό αγώνα. Αιτία πρέπει να είναι η πολιτική αστάθεια και τα οικονομικά προβλήματα του νησιού, ενώ την αφορμή δίνει ο αποθαρρυντικός δελφικός χρησμός, που υπενθυμίζει στους Κρήτες τα παθήματά τους από τη συμμετοχή τους στον Τρωικό πόλεμο.

Διατηρεί, ωστόσο, σχέσεις με την υπόλοιπη Ελλάδα, ειδικά η Κνωσός, κυρίως με το Άργος, τη Σπάρτη, την Αθήνα, την Κύπρο, τη Σικελία και περιοχές της περσικής αυτοκρατορίας. Οι πόλεις περιορίζονται σε εφήμερες συμμαχίες και μόνο σε περίπτωση εξωτερικού κινδύνου ή εσωτερικής αναταραχής συνενώνονται για τον κοινό στόχο.

Στον τομέα της τέχνης παρατηρείται γενικά στασιμότητα και προσκόλληση στην αρχαϊκή παράδοση. Πολλοί γνωστοί καλλιτέχνες εκπατρίζονται και η εγχώρια παραγωγή καλύπτει τις τοπικές ανάγκες δίχως να εξάγεται. Αξιόλογα δημιουργήματα της περιόδου είναι τα πήλινα ειδώλια και τα ανάγλυφα πλακίδια που κατασκευάζονται με μήτρες.