Ρωμαϊκή περίοδος

Ήδη από τον 3ο αι. π.Χ. εκδηλώνεται το πρώτο ενδιαφέρον της Ρώμης για την Κρήτη. Αιτία είναι η στρατηγική θέση του νησιού για τον έλεγχο των εμπορικών δρόμων και της πειρατείας. Η πρώτη, αποτυχημένη, προσπάθεια κατάληψης του νησιού γίνεται το 74 π.Χ. από τον Μάρκο Αντώνιο. Από τότε ξεκινούν συνεχείς επιχειρήσεις, οι οποίες λήγουν με την οριστική υποταγή του νησιού το 67 π.Χ. μετά την τελική κατάληψη της Κνωσού, η οποία αντιστέκεται σθεναρά στους Ρωμαίους.

Μέχρι τον 3ο αι. μ.Χ. η Κρήτη με την Κυρήνη της Αφρικής αποτελούν μια ενιαία ρωμαϊκή επαρχία με διοικητικό κέντρο τη Γόρτυνα. Στη σκιά της «pax romana», (67 π.Χ. - 330 μ.Χ.), οι κρητικές πόλεις γνωρίζουν μια, μάλλον, ειρηνική περίοδο. Ενδιαφέρον στην τέχνη παρουσιάζουν μόνο η γλυπτική και τα μωσαϊκά δάπεδα.