Χορός και τραγούδι

«...Εξ άλλου λίγο πριν τις έντεκα τη θέση των παιχνιδιών πήραν οι χοροί και τα τραγούδια. Ο κυκλικός χορός αποτελείτο από έξι γυναίκες και έξι άνδρες που κρατούσαν τα χέρια. Ο κορυφαίος μας τίμησε τραγουδώντας διάφορες ποιητικές εξάρσεις καθώς χόρευε... Οι σύντομοι στίχοι που τραγουδούνται σήμερα από τους Κρήτες ονομάζονται μαντινάδες. Μάζεψα πολλές κατά την παραμονή μου στην Κρήτη. Το πιο συνηθισμένο τραγούδι του κρητικού είναι μια «θλιμμένη μαντινάδα για τα ματόκλαδα της αγαπημένης του». Τα παρακάτω είναι μερικά παραδείγματα.

Ω πολύ αγαπημένη μου

ψηλού δενδρού κλωνάρι,

ποιος έχει νουν να σου 'μιλή

και να σου ροζονάρη

Φεγγάρι μου λαμπρότατο

κ' άγιο Κωνσταντινάτο,

τα κάλλη σου δεν ειδ' εγώ

στον ουρανό αποκάτω.»

(Robert Pashley, Ταξίδια στην Κρήτη, Σύνδεσμος Τ.Ε.Δ.Κ. Κρήτης, 1994, τ. Α΄, σελ. 197-8)