Γλωσσικές αλληλεπιδράσεις
Επίσημη γλώσσα του διοικητικού μηχανισμού είναι, ως τη Σύμβαση της Χαλέπας (1878), η τουρκική με αραβικούς χαρακτήρες (παλαιοτουρκική). Στην καθημερινή ζωή, όμως, κυριαρχεί η ελληνική, και μάλιστα η κρητική διάλεκτος. Εκτός των χριστιανών, και οι Κρητικοί μουσουλμάνοι είναι ελληνόγλωσσοι - οι περισσότεροι μάλιστα αγνοούν εντελώς την τουρκική. Συνέπεια, πάντως, αυτής της διγλωσσίας είναι η παρουσία λέξεων με τουρκική ρίζα στην κρητική διάλεκτο ακόμη και σήμερα, όπως π.χ. ο ντελικανής (delikanli = τρελό αίμα = ο ζωηρός νέος).

Εκεί, όμως, που η γλωσσική αλληλεπίδραση φαίνεται εντονότερα είναι στα οικογενειακά ονόματα. Πολλοί Τουρκοκρητικοί έχουν επίθετα με ελληνική - κρητική προέλευση, όπως για παράδειγμα Ψυχοπαιδάκης, Ορφανάκης, Χοχλίδης, Πορτοκαλάκης, Λαδάκης. Στον αντίποδα, πολλά είναι τα χριστιανικά οικογενειακά επίθετα που έχουν ως ρίζα λέξεις τουρκικές: Ουσταμανωλάκης (ousta = μάστορας), Μπιτσαξάκης (bicakci = μαχαιροποιός), Αλμπαντάκης (nalbant = πεταλωτής), Σεμερτζάκης (semerci = σαμαράς).

1669  |  1671  |  1681  |  1691  |  1692  |  1715  |  1735  |  1770  |  1771  |  1780  |  1810  |  1812  |  1821  |  1822  |  1823  |  1824  |  1825  |  1828  |  1830  |  1831  |  1833  |  1840  |  1841  |  1850  |  1856  |  1858  |  1862  |  1866  |  1868  |  1869  |  1875  |  1878  |  1881  |  1889  |  1895  |  1897  |  1898
Η Καινούργια Πόρτα, 1900 (Τζ. Τζερόλα)
1669
1669
1669
1669
1669
1671
1681
1691
1692
1715
1735
1735
1770
1771
1780
1810
1810
1812
1821
1821
1822
1822
1823
1824
1825
1828
1830
1831
1833
1840
1841
1850
1856
1858
1858
1862
1862
1866
1866
1868
1869
1875
1878
1878
1881
1889
1895
1895
1897
1897
1898
1898
1898