Τα σχολεία του Μεγάλου Κάστρου

Εξαιρετικά σπάνιες είναι οι πληροφορίες για τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες στην πόλη κατά το 18^ο αιώνα. Οι αναφορές σε μουσουλμανικά σχολεία και σε εγγράμματους χριστιανούς δείχνουν βέβαια ότι αυτές οι δραστηριότητες δεν έχουν εκλείψει εντελώς, είναι, όμως, σαφώς πιο περιορισμένες σε σύγκριση με τους προηγούμενους αιώνες.

Από τις αρχές του 19^ου αιώνα η εικόνα αυτή αλλάζει. Ήδη, πριν το 1800 λειτουργεί στην πόλη ιεροδιδασκαλείο με δάσκαλο το λόγιο μοναχό Συνέσιο. Ξένοι περιηγητές μας πληροφορούν ότι λειτουργεί το 1817 ελληνικό δημόσιο σχολείο με περίπου 20 μαθητές και δάσκαλο τον ιερομόναχο Γρηγόριο Μεγαλοβρυσανό. Για τα σχολεία αυτής της περιόδου αξιοσημείωτη είναι και η μαρτυρία του ανώνυμου συγγραφέα στη «Χωρογραφία της Κρήτης» (1818), ότι στο Κάστρο λειτουργούν «εν νοσοκομείον και σχολείον, εις το οποίον παραδίδονται οι μαθηταί γραμματικήν, λογικήν, ποιητικήν και ρητορικήν, ενίοτε και μαθηματικά, και δύο σχολεία της ζωγραφικής και εν της μουσικής».